Mısır Mimarisi – Tarih Bilimi

Mısırlıların ölümden sonraki yaşam inancı, mezar yapılarının tasarımını şekillendirmiştir. Başlangıçta Anadolu ve Sümer’de olduğu gibi tümsek biçiminde inşa edilen mezarlar, zamanla daha karmaşık yapılar halini almıştır.

Gize ve Sakkara nekropollerinde (mezarlık) Eski İmparatorluk Dönemi’ne ait ilk mezar yapıları sıklıkla görülmektedir.

Bu mezar yapılarının ilk örnekleri mastabalardır (93. görsel). Ölen kişinin statüsünü simgelemek amacıyla büyük boyutlarda inşa edilmişlerdir.

Mastabalar kare planlı, eğimli yan duvarlara sahip olup, taş ve tuğladan yapılmıştır. Mastabanın üzerine daha küçük bir mastaba eklenmesiyle basamaklı piramitler ortaya çıkmıştır. Basamaklı piramitlerin ilk örneği, Kral Zoser’e adanan inho tep’tir (94. görsel).

Mezar yapılarının düz piramit formunu alması, IV. Sülale döneminde gerçekleşmiştir.

Piramitlerin iç kısımlarında gömülen kişinin yaşamına dair resimler, kabartmalar ve hiyeroglifler bulunmaktadır. Mezara ait özel ve değerli eşyalar, mezar odalarında yer alır. Bu eşyaların hırsızlardan korunması amacıyla, mezar odasına ulaşımı zorlaştıran karmaşık yol ve geçitler tasarlanmıştır. Piramitlerin içinde ayrıca tapınak odaları mevcuttur. Bu odaların içi, sadeliğiyle dikkat çeker. Kralın mezar bölümünde koyu renkli taş duvarlar ve payeler, açık zeminle kontrast oluşturur.

Büyük piramitlerin etrafında, kralın yakınlarına ve o dönemin önemli figürlerine ait, tuğla veya taşla inşa edilmiş mezar anıtları da bulunur (96. görsel).

Orta ve Yeni Krallık Dönemi’nde dini törenlerdeki değişiklikler sonucunda, tapınaklar piramitlerden ayrı inşa edilmiştir. Mısır tapınakları, etrafı duvarla çevrili büyük bir avlunun ortasında yer alır. Tapınağa, iki yanında sfenks heykelleri bulunan bir yol ile ulaşılır. Giriş önünde genellikle obeliskler (dikilitaş) ve oturan tanrı ile kral heykelleri bulunur. Bu tapınaklar, Mısır tapınak mimarisinin bir türü olan bağımsız tapınakların genel özelliklerini taşır. Ayrıca, genellikle kayaların eteğine inşa edilmiş ve bazen Sümer tapınak mimarisini (zigguratları) andıran kaya tapınakları da Mısır tapınak mimarisinin bir parçasıdır.

Mısır’da saraylar da tapınaklar ve mezarlar kadar görkemlidir. Saraylar, şehir dışı alanlarda ve tanrıların tapınakları etrafında konumlanmaktadır. İnşaat malzemesi olarak ahşap, kerpiç ve tuğla kullanılmıştır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir