Uyanış Büyük Selçuklu dizisi ile birlikte Berzem Kalesi’nin konumu ve önemi daha fazla dikkat çekti.
Berzem Kalesi
Berzem Kalesi, günümüzde Türkmenistan sınırları içinde yer alan Merv şehrinde bulunmaktadır. Merv, Ceyhun Nehri’nin kıyısında konumlanmıştır.
Sultan AlpArslan, 200.000 kişilik bir ordu ile Karahanlılar üzerine bir sefer düzenler. Yolculukları sırasındaYusuf el-Harezmi adında bir komutan tarafından yönetilenBerzem Kalesi ile karşılaşır. Bu kaleSultan AlpArslan’a teslim olmamış ve direnç göstermiştir. AncakYusuf, daha fazla dayanamayacağını anlayarak teslim olur. Ancak bu durum, aslındaYusuf’un sinsice hazırlanmış bir planının parçasıdır.
Sultan Alparslan’ın Hayatına Mal Olan Ok
Türkler, savaşlarda kullandıkları silahları kendileri üretmiş ve bu geleneği “namus” olarak değerlendirerek yüzyıllar boyunca sürdürmüşlerdir. Türk yayları hafif, kalkanlar ise hem hafif hem de küçüktür. Okları bir millik mesafeye kadar ulaşabilir ve savaş esnasında bir okçunun yanında taşıdığı ok sayısı 30 ile 50 arasında değişmiştir.
Kullanılan yayların libresi ne kadar yüksek olursa gerginliği artar ve atım mesafesi o kadar uzar; bu da etkiyi artırır. Sultan Alparslan’ın yay germe ve ok atmadaki yeteneğine rağmen, asiBerzem Kalesi’nin Kûtvâli Yusuf Hârezmî’ye attığı ok, ilk defa hedefini bulamadığında, onun hayatına mal olan bir ironi olarak tarihe geçmiştir.
Bu çalışmada, Malazgirt Savaşı’nın zaferle sonuçlanmasındaki önemli unsurlardan biri olan ok ve yayların askeri, siyasi ve hukuki durumları, kaynaklardaki bilgiler doğrultusunda incelenmiş ve açıklanmıştır.