Sultan Berkyaruk – Arslan Argun Mücadelesi
Berkyaruk batıda Mahmûd ve Tutuş ile taht mücadelesini sürdürürken, doğuda bir diğer Selçuklu hanedan azası Sultan Alp Arslan’ın oğlu Arslan Argun bağımsızlığını ilân ediyordu.
Arslan Argun önce Nişâbur’a hâkim olmak istedi ise de şehir halkının mukavemeti onu buradan uzaklaşmağa zorladı. Bu başarısızlığa rağmen o, Merv’e yürüdü. Merv şahnesi Emîr Kodan şehri ona teslim ederek askerleri ile emrine girdi.
Arslan Argun daha sonra Belh, Tırmiz ve Nişâbur gibi şehirleri alarak nüfuz alanını genişletti. Buna rağmen Sultan Berkyaruk’dan çekiniyordu. Bu sebeple Berkyaruk’a bir mektup yazarak Horasan’ın kendisine iktâ edilmesi şartıyla onun hâkimiyetini tanıyacağını ve hükümdarlık için mücadeleye girmeyeceğini bildirdi. Berkyaruk batıdaki taht mücadelesi nedeniyle bu mektuba olumlu ya da olumsuz bir cevap vermedi.
Berkyaruk batıda kendisine rakip olanları ortadan kaldırdıktan ve Selçuklu tahtında durumunu kuvvetlendirdikten sonra Arslan Argun sorununu sonuçlandırmaya karar verdi. Bu maksatla da diğer amcası Böri–Pars’ı Arslan Argun üzerine gönderdi. Böri–Pars önce başarı kazandıysa da sonra Herat civarındaki savaşı kaybetti ve Arslan Argun’un eline esir düştü. Arslan Argun bir yıl sonra Böri–Pars’ı yayının kirişi ile boğdurdu (1095).
Sultan Berkyaruk Arslan Argun’un daha fazla kuvvetlenmesini önlemek için harekete geçti. Kardeşi Sencer ile Atabeg Kumaç’ı öncü olarak gönderdi. Kendisi de yavaş yavaş onları izledi. Bu sırada Arslan Argun bir kölesi tarafından hançerlenerek öldürüldü (3 Şubat 1097). Arslan Argun’un adamları yedi yaşındaki oğlunu onun yerine geçirdiler ve Sultan Berkyaruk’u karşılayarak aman dilediler. Sultan Berkyaruk bu çocuğa Rey ve Hemedan nâhiyelerinden iktâlar verdi, kardeşi Sencer’i de Horasan meliki tayin etti.
Kaynak: Selçuklular Tarihi – PROF. DR. MUHARREM KESİK
