Büyüklere Saygı – Tarih Bilimi

Yaş ve yaşam tecrübeleri dolayısıyla büyüklere saygı gösterilmeli ve onlara iyi davranılmalıdır. Yaşlılık, her bireyin kaçınılmaz bir evresi olup, bu dönemde insanlar sevgi ve saygıya daha fazla ihtiyaç duyarlar. Bu sebep ile tüm dinler, büyüklere saygıyı ahlaki bir erdem olarak kabul etmiştir. Büyüklere olan saygı, öncelikle anne babadan başlayarak devam eder; tüm dinlerde anne baba saygısı ve onlara güzel muamelede bulunmak emredilmiştir.

İslam dini, büyüklere saygıyı ahlaki bir sorumluluk olarak görür ve anne babaya iyi davranmayı zorunlu kılar. Nitekim bir ayette şöyle buyrulmuştur: “Rabb’in, kendisinden başkasına kulluk etmemeyi ve anne babaya iyilikle davranmayı emretti. Eğer onlardan biri veya ikisi senin yanında yaşlanırsa, onlara: ‘Öf!’ bile deme ve onları azarlama; onlara güzel söz söyle.”

Bir diğer ayette ise;

“Biz insana, ana babasına iyi davranmasını tavsiye ettik. Çünkü anası onu birçok sıkıntıya katlanarak taşımıştır. Sütten ayrılması da iki yıl içinde gerçekleşir. (İşte bu nedenle) Bana, sonra da ana babana saygılı ol diye tavsiyede bulunmuşuzdur.”

denilmektedir.

Hz. Peygamber de anne babaya saygılı olmayı ve onlara iyi davranmayı teşvik etmiştir. En çok sevap kazandıran davranışlar kendisine sorulduğunda, “… Anne babaya iyi davranmak…” yanıtını vermiştir. Bir başka hadiste “En çok kime iyilik etmeliyim?” diye sorulduğunda Hz. Muhammed, “Annene.” demiş; adam iki kez daha “Sonra kime?” diye sorunca, Peygamberimiz her seferinde “Annene.” demiştir. Adam dördüncü kez “Sonra kime iyilik etmeliyim?” diye sorduğunda ise “Babana.” cevabını vermiştir.

Hristiyanların kutsal kitabı İncil’de de büyüklere saygı göstermek ve anne babaya iyi davranmak büyük önem taşımaktadır. İncillerde bu hususta şöyle denilmektedir: “… Rab yolunda anne babanızın sözünü dinleyin. Çünkü bu doğrudur. İyilik bulmak ve yeryüzünde uzun ömürlü olmak için annenize ve babanıza saygı göstereceksiniz.”

Konfüçyanizmde büyüklere saygı ve iyi davranmak, kişinin bilgelik belirtisidir. Budizm ve Hinduizm gibi diğer dinlerde de büyüklere karşı iyi davranmak ahlaki erdemlerden biri olarak kabul edilmiştir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir