Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

Türkiye’de Göçler ve Göçlerin Türk Toplumuna Etkileri

Türkiye, 1950’den sonra ulaştırma politikasında köklü bir değişime giderek kara yollarına yöneldi. Sanayide tüketim mallarının üretimine öncelik verilirken tarımsal üretimde de uzmanlaşmaya gidildi. İç dinamiklerdeki bu değişim göç olayını tetikledi.

Göçler iç ve dış göç olmak üzere ikiye ayrılır:

İç Göçler

Türkiye’de yaşanan iç göçlerde etkili olan faktörler ve bu faktörlerin ortaya çıkmasını sağlayan bazı gelişmeler şunlardır:

• Köy-kent arasındaki gelir farklarının kent lehine artması
• Kentteki ulaşım ve haberleşme olanaklarının köye göre daha hızlı ve çok gelişmesi
• Kentlerdeki sosyal imkânların çok çeşitli ve fazla olması
• Tarımda makineleşmenin yaygınlaşmasıyla tarım işçilerine olan ihtiyacın azalması
• Marshall Yardımları ile Türkiye’ye biçilen tarım ülkesi rolünden sanayi ülkesi rolüne

geçişin yaşanmasıyla tarımın öneminin azalması ve tarımla uğraşan kesimin iş bulma arzusuyla şehre göç etmesi.

Türkiye’de kurulan sanayi tesislerinin özellikle batı kentlerinde veya kent yakınlarında kurulması iç göçün yönünü Trabzon, Rize, Malatya, Çorum, Kastamonu gibi illerden İstanbul, Ankara, İzmir, Mersin, Sakarya, Bursa gibi illere doğru yöneltmiştir.

Darbeler sonrasında özellikle Özal döneminde yaşanan ekonomik iyileşme ile küçük ve orta boy sanayi kuruluşlarının sayısının artması da iç göçü etkilemiştir.

Sonuçlar

• Hızlı sanayileşme ile eş zamanlı olarak çarpık ve sağlıksız bir şehirleşme ortaya çıktı.
• Sanayi kuruluşlarında geçimlerini arayan kırsal kesim insanı, barınma ihtiyacını gidermek için gecekondulaşmanın ortaya çıkmasına neden oldu.
• Gecekondulaşma sonucunda oluşan çarpık kentleşme, uzun vadede hizmetlerin daha pahalı olarak topluma ulaşmasına neden oldu. Siyasi iktidarlar ve partiler gecekondulaşmayı siyasi çıkarları için kullandılar.
• Büyüyen şehirlerde ulaşım, sağlık, kanalizasyon, içme suyu, yeşil alan, eğitim gibi toplum hizmetlerinde yetersizlikler ve çözüm bulunamayan ciddi sorunlar ortaya çıktı.
• Yaşadıkları yerlerden kalabalıklar hâlinde kentlere göç edenler, kendi kültür ve geleneklerini yaşattıkları semtler oluşturdular.
• Köyden kente göçle tarımsal üretimde yaşanan azalma ithalata yönelmeye sebep oldu.

Dış Göçler

Bu dönemde meydana gelen diğer gelişme ise dış göç olgusu oldu. Avrupa’daki 120 bin Türk girişimcinin ciroları yaklaşık 50 milyar avroyu buldu. Gurbetçiler Türkiye’den satın aldıkları gayrimenkuller, arsalar, araziler ve konutlarla ülke ekonomisine önemli katkı sağladı. Kurdukları şirketler ve turizm yatırımları önemli bir katma değer oluşturdu. Son dönemde yapılan anketlere göre Türkiye’ye gelen turistlerin yaklaşık %17’sini gurbetçi Türkler oluşturmaktadır. Ayrıca turizm gelirinin %23’ü de gurbetçi Türklerden elde edilmektedir.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu