Kutsal Günler, Geceler ve Bayramlar

Her dinin kutsal gün, gece ve bayramları vardır. İlahî dinlerde bu kutsallık ya doğrudan dinin bir
emri gereği atfedilir ya da peygamberlerin hayatında doğum, hicret ve vefat gibi bazı dönüm noktalarını
ifade eder. İnananlar için bu kutsal vakitler önemli birer fırsat olarak kabul görülür. Çeşitli
ibadet, kutlama ve anma törenleriyle en güzel şekilde değerlendirilir. İlahî olmayan dinlerde de aynı
şekilde din kurucularının hayatında
meydana gelmiş önemli
safhalar, kutlanan bu gün, gece
ve bayramların ortaya çıkmasına
sebep olmuştur.

Kutsal gün ve gecelerin en
açık örnekleri İslam’da görülür.
Cuma günü, Regaip, Mevlit,
Miraç, Berat kandilleri ve Kadir
Gecesi bunların başında gelir.
Bunlardan Berat Kandili hariç,
diğerleri Hz. Muhammed’in
hayatı ile ilgilidir. Berat Kandili
ise tövbe ve bağışlanma
gecesi olarak kabul görmüştür.
Bu gecede yapılan samimi ibadetlerin,
tövbe ve istiğfarların
kabul edileceğine
inanılır.

Aşure Günü de çeşitli etkinliklerle anılan günlerdendir. Bu gün ve gecelerden sadece cuma günü
ve Kadir Gecesi Kur’an’da zikredilmiştir. Özellikle Kadir Gecesi’nde Kur’an-ı Kerim’in indirildiği
ve bin aydan daha hayırlı olduğu açıkça ifade edilmiştir: “Şüphesiz, biz onu (Kur’an’ı) Kadir
Gecesi’nde indirdik. Kadir Gecesi’nin ne olduğunu sen ne bileceksin! Kadir Gecesi bin aydan
daha hayırlıdır.”

İslam’da bütün Müslümanların ortaklaşa kutladığı iki bayram vardır. Bunlar, Ramazan ve Kurban
Bayramlarıdır. Ramazan ayında oruç tutan Müslümanlar, bu ibadeti tamamlamış olmanın sevinciyle
üç gün bayram yaparlar. Topluca kılınan bayram namazından sonra birbirleriyle bayramlaşırlar.

Ramazan Bayramı’ndan iki ay on gün sonra
Kurban Bayramı kutlanır. Hac ibadeti de bu
bayramda yerine getirilir. Kurban Bayramı
dört gün sürer.

İslam’da bayramlar, toplumsal kaynaşma,
dayanışma ve paylaşmanın vesilesidir. Bayramlarda
dargınlar barışır, muhtaç olanların
ihtiyaçları giderilir, sevinçler paylaşılır. Bu bakımdan
bayramların Müslüman topluluklarda
ayrı bir yeri vardır.

Yahudilikte en önemli kutsal günler, Roş-
Haşana ve Yom Kippur günleridir. Roş-Haşana,
Yahudi takvimine göre dinî yılbaşıdır. Bir yıllık
kader bu yılbaşında belirlenir. Eylül-ekim
aylarında başlar, iki gün kutlanır. Yom Kippur
ise Roş-Haşana’nın ikinci gününden itibaren
on gün süren kefaret günleridir. Roş-Haşana da
belirlenen bir yıllık kader , bu günde mühürlenerek
tamamlanır. Cumartesi de Yahudilerce
kutsaldır. Sinagogta haftalık ibadet yapılır.

Yahudilikte, kutsal kitap Tevrat’ta yapılması
emredilen üç tane dinî bayram vardır. Bunlar, Fısıh,
Sukkot ve Şavuot bayramlarıdır.

Fısıh: Yahudilerin Mısır’dan çıkışları anısına
kutlanan bir hac bayramıdır. Mart-nisan ayları
arasında sekiz gün sürer. Bu bayramın özelliği,
bayram süresince mayalı yiyecek yenmemesidir.

Şavuot: Tevrat’ın Tanrı tarafından Yahudilere
verilişini kutlama bayramıdır. Haftalar Bayramı
olarak da bilinen Şavuot, haziran-temmuz aylarında
kutlanır.

Sukkot: Yahudilerin Mısır’dan çıktıktan
sonra kırk yıl çölde dolaşmaları anısına yapılan
bir bayram olup sekiz gündür. Eğlence
yönü ağırlıklı bir bayramdır. Yahudiler Sukkot
Bayramı’nda evlerinin bahçesine bir çadır kurarlar ve onu ağaç dallarıyla süslerler. Çadırlarda millî
oyunlar oynarlar.

Hinduizmde kutlanan pek çok bayram vardır. Bunların kutlanış şekli ve zamanı bölgeden bölgeye
değişir. Günümüzde Hindistan hükümetince resmî tatil ilan edilen on altı bayram vardır. Ay takvimi
esas alındığından bayram günleri her yıl farklılık arz eder. Mesela Chaitra, mart-nisan aylarında kutlanan
yılbaşı bayramıdır. Eğlence ve hediyeleşme ağırlıklı bir bayramdır.

Budizmde de birçok bayram ve festival vardır. Bunların bir kısmı dinî bayramlardır. Mesela
aralık ayında Buda’nın aydınlanmaya ulaşması, şubatta ise Buda’nın nirvanaya ulaşması bayram olarak
kutlanmaktadır. Bu bayramda, bütün Budistler çocuklarıyla birlikte mabetlere ve kutsal yerlere
doluşurlar ve yoğun bir şekilde ibadet ederler. Ayrıca caddeleri de süslerler.

Sih dininde de Nanak’ın doğum ve ölüm günleri gibi bazı kutsal günler vardır. Hindistan’da kutlanan
çeşitli bayramlar da Sihler tarafından kutlanır.

Şintoizmde neyin ne zaman ve nasıl yapılacağı kurallara bağlanmıştır. Bağlayıcı olan bu kurallara
“töre” denmektedir. Töreler, Japon kültürünün nesilden nesile aktarılmasını sağlamaktadır. En büyük
bayram, tanrıyı çağırmak ve ona hizmette bulunmak anlamında “Matcuri”dir. Genellikle bu bayramdan
önce üç gün oruç tutulur.