Türk Tarihi

Büyük Selçuklular’da İktisadi ve Ticari Hayat

Selçukluların hâkim olduğu Horasan, İran, Irak, Anadolu ve Suriye bu devirde, ekonomik bakımdan
en üst seviyeye çıkarak, milletler ve kıtalar arası ticarette köprü görevi görüyordu. Selçuklu ülkesinde
her türlü tarım ürünlerini yetiştirmeye uygun iklim, coğrafi ve doğal zenginlikler bulunuyordu. Tahıl
sıkıntısı çekilmeyip, o günkü şartlarda fiyatı da ucuzdu. Ticareti geliştirmek için yollar ve kervansaraylar
yapılmıştı.

SELÇUKLULAR’DA EKONOMİ

Büyük Selçuklu Devleti Döneminde askerî ve siyasi başarıların yanında ekonomik ve kültürel
alanda da önemli gelişmeler olmuştur. Selçuklular Döneminde istikrarla birlikte ticaret gelişmiş,
şehirlerin nüfusları artmıştı. Şehirlerde büyük bir sermayedar sınıf meydana gelmişti. Ticaret ve
ekonomi alanında geliştirilen yeni modellerle birlikte şehir ve bölgeler arasında sermaye aktarımı
kolaylaştırıldı. Bu dönemde kullanılan çek yöntemi para ekonomisinde uygulanan ileri düzeydeki
anlayışı ifade ediyordu. Daha sonra bu yöntem çek kelimesiyle birlikte Avrupa’ya
aktarılmış ve
modern bankacılığın bir yöntemi olarak bu güne kadar gelmiştir. Bu dönemde Türk ve
İslam
dünyasıyla Avrupa arasındaki ekonomik durumu karşılaştıracak olursak XIV. yüzyıl başında Fransa
ve İngiltere krallıklarından her birinin bütçeleri ancak 3,5 – 4 milyon altın civarındaydı.
Aynı dönemde
Tebriz şehrinin bütçesi ise bu krallıklardan biri seviyesinde bulunuyordu.

Erdoğan Merçil, Müslüman Türk Devletleri Tarihi, s. 241den yararlanılmıştır.

Fütüvvet, esnafın kendi aralarında birleşerek kurdukları dinî-iktisadi bir teşkilatlanmadır. Her zanaat kolu, bir lonca teşkilatına bağlıydı. Loncalar, meslek ve erbabını kontrol altında tutardı. Bu teşkilat daha sonra Osmanlılara geçti. Esnaf ve tüccar mallarının alınıp satıldığı, tanıtıldığı pazarlar kurulurdu. Selçuklular, şeker ve eşya alıp; at, halı, ipek ve maden satarlardı. Devletin gelir kaynakları, arazi vergisi olan haraç, ziraat vergisi olan öşür, iltizam, ganimet, bağlı ve komşu devletlerin hediye ve yıllıkları idi. Hayat pahalılığı, yok denecek kadar azdı.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu