1929 Dünya Ekonomik Krizi
1920’lerin ortalarında radyo hâlâ bir yenilikti ve herkes bir radyo almak istiyordu. Amerikalı iki elektrik mühendisi radyo üretecek bir şirket kurdu ve işe koyulmak için bankadan kredi aldılar.
Çok başarılı oldular. Taleplere yetecek kadar radyo üretemiyorlardı. Daha fazla işçi çalıştırmak ve daha büyük bir fabrika kurmak için daha çok sermayeye gerek duydular. Banka kredisini uzattılar. Şirket hisselerinin bir bölümünü New York Borsasında (Wall Street) satışa çıkardılar.
Bu hisseleri birçok kişi aldı. Radyo üretimi daha da arttı. Şirketin kârı yükseldi ve hissedarlar yaptıkları yatırımdan iyi bir gelir elde etmeye başladılar. Radyo üreten başka firmaların da durumu iyiydi.
Bir süre sonra şirket, radyo satışlarının artmadığını fark etti. Çoğu insan tek radyoyla yetiniyordu artık. Şirket ikinci, üçüncü radyo alımlarını teşvik için yeni modeller sundu.
Bir süre artan satışlar daha sonra yeniden düşüşe geçti. Zor bir dönemden geçiliyordu. İnsanlar “lüks” malları değil, temel ihtiyaç ürünlerini almaya bakıyordu. Şirket, işçi sayısını azalttı. Kârlar inişe geçti, şirket hisselerinin değeri düşmeye başladı ve bazı hissedarlar daha fazla para kaybetmeden hisselerini satmaya yöneldi. Bu durum bir panik meydana getirdi. Daha çok sayıda hissedar satışa geçince hisse fiyatları düştükçe düştü. İlk ortaklara kredi veren banka, paranın geri ödenmesini istedi. Şirket borcunu ödeyemeyince iflasını istedi. Bütün işçiler işten çıkarıldı. Hisse alabilmek için borçlanan hissedarlar da finansal açıdan yıkıma uğradılar.
Konu ile ilgili aramalar:
