Selçuklu Tarihi

Sultan Melikşah Dönemi (1072 – 1092)

Melikşah başa geçtiğinde ülkede tahta oturmak için beklentisi olan kişiler vardı. Bunların başında amcası Kavurd gelmekteydi.

Kavurd, Selçuklular içerisinde büyük bir güce sahipti. Melikşah’ın genç sayılabilecek bir yaşta yani 20 yaşında başa geçmesi Selçuklular içerisindeki önemli bir gurubu daha tecrübeli olan Kirman meliki Kavurd’un yanına çekmişti.

Nizamülmülk bu tehlikeyi gördüğünde Anadolu’da fetihlerde bulunan Artuk Bey’i başkente çağırmış, iki taraf arasındaki muhtemel çatışma için hazırlığa başlamıştı. Nihayet 1073’te Kavurd Bey üzerine yürüten Melikşah Hemedan civarında onu karşılamış ve yapılan muharebede genç sultan başarılı olmuştur.

Kavurd ve çocukları esir alınmış ancak askerin Kavurd’a yönelik meyli yüzünden gelecekte olması muhtemel bir iç karışıklığı önlemek için, yay kirişiyle boğulmak suretiyle öldürülmüştür. Bu yaşananlar sırasında Nizamülmülk’ün göstermiş olduğu sadakat kısa sürede karşılığını bulmuş ve yeniden vezirliğe atanırken öncekinden çok daha büyük bir yetkilere sahip olmuştur. Diğer taraftan Melikşah iç işleriyle mücadele ederken Karahanlı ve Gazneliler Selçuklu ülkesine çeşitli saldırılarda bulunmuştur. Kavurd meselesini halleden Melikşah 1073’te doğuya yönelerek Gaznelileri ve Karahanlıları kontrol altına aldıktan sonra 1074’te Rey’e geri dönmüştür.

Melikşah’ın 2.seferi Kafkasya üzerine olmuştur. Sultan İç ve doğudaki sorunlarla uğraşırken Yabgulu Türkmenleri Anadolu’da ve Azerbaycan’da faaliyet göstermeye başlamışlardı. Melikşah 1075’te Karabağ’a geldiğinde Bizans bir elçi göndererek ona dostluğunu bildirmiştir. 1076 yılı başlarında ise Tiflis ve çevresini ele geçirdikten sonra Şirvan ve Erran’ı alarak buraları emir Savtekin’e bırakmıştır. Gürcüler bundan sonra emir Savtekin’in kontrolü altında bulunacaktır.

1078’te kardeşi Tutuş’u Suriye’ye, Emir Porsuk’u da Anadolu’ya gönderen Melikşah Anadolu’da Yabgulu Türkmenlerinin, Suriye’de de Atsız Bey’in faaliyetlerini kontrol altında tutmak istiyordu.

Sultan Melikşah Dönemi (1072 – 1092)

Sultan Alp Arslan’ın ölümü üzerine yerine 18 yaşındaki oğlu Melikşâh saltanat tahtına çıktı. Yeni sultan 6 Ağustos 1055’de doğmuş küçük yaştan itibaren babası ile sefere çıkmış ve devlet işlerinde tecrübe kazanmıştı. Melikşâh, Alp Arslan’ın oğullarının en büyüğü değildi ama cesareti, Selçuklu ordusunun sevk ve idaresinde gösterdiği yetenek ile veliaht ilân edilmişti; ayrıca tahta çıkmasında Vezîr Nizamü’l–Mülk’ün büyük rolü olmuştur.

Melikşâh tahta çıkar çıkmaz diğer hanedan azalarından gelebilecek muhtemel başkaldırılara karşı kuvvet kullanılması gerekeceğini düşünerek etrafındakilere ihsanlarda bulunduğu gibi askerlerin maaşlarını da 700.000 dînar arttırarak onları kendisine bağlamıştı. Melikşâh babasının cenazesini Merv’e naklettirerek orada defnettikten sonra süratle Horasan üzerinden Nişâbur’a geldi193 (31 Aralık 1072).

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu