Sultan Berkyaruk Döneminde Haçlılar ile Mücadeleler
Sultan Berkyaruk devrinin önemli olaylarından birisi de Avrupa’dan Haçlılar’ın gelişiydi. I. Haçlı ordusu Antakya’ya kadar ilerlemiş ve Yağısıyan idaresindeki bu şehri kuşatmıştı (21 Ekim 1097).
Yağısıyan ilk tedbir olarak kendisine yardım edecek müttefikler aradı. Ona yardım vaad edenler arasında Dımaşk Meliki Dukak ve Musul hâkimi Kürboğa bulunuyordu. Kürboğa bu sırada el–Cezire’nin en güçlü emîriydi ve Berkyaruk’un emrindeydi. Muhtemelen Kürboğa, Sultan Berkyaruk’un emriyle Haçlılar üzerine bir seferle görevlendirmişti.
Kürboğa’nın ordusu kendi birliklerinin yanısıra Artukoğulları’nın ve bazı Arap emîrlerinin askerlerinden oluşuyordu. Ancak Antakya üzerine Yağısıyan’a yardıma giden bu ordu Kürboğa’nın kararıyla daha önceden Haçlılar’ın eline geçmiş olan Urfa’yı üç hafta boyunca kuşattı (4–25 Mayıs 1098). Buna rağmen bir sonuç alınamadı. Bu olay Haçlılar’ın işine yaradı. Nitekim bir Ermeni dönmesi Fîrûz’un ihaneti Haçlılara Antakya şehrini ele geçirme fırsatı vermişti.
3 Haziran 1098 sabahı şehre tamamem hâkim oldular ve çok büyük bir katliam yaparak bütün Müslümanları öldürdüler. Şehrin valisi Yağısıyan da kaçarken yolda Ermeniler tarafından öldürüldü.
Haçlılar’ın şehri ele geçirmesinden birkaç gün sonra 7 Haziran’da Kürboğa idaresindeki Selçuklu ordusu Antakya önüne gelerek ordugâh kurdu. Kürboğa’nın emrindeki Büyük Selçuklu ordusu Suriye Selçuklu melikleri ve Arap emîrlerinin geçimsizliği ve birbirlerine güvensizlikleri yüzünden Antakya önünde Haçlılara mağlûp oldu (28 Haziran 1098).
Bu mağlûbiyette Kürboğa’nın bir meydan savaşı için düşmanlarının şehrinden çıkmasına müsaade etmesi, aşırı kibir ve gurur içinde herkesi küçümsemesi de önemli rol oynamıştı. Ordusu dağılan Kürboğa Musul’a çekildi. Haçlılar ise, bu bozgundan ve Müslümanlar arasındaki çekişmelerden yararlanarak Kudüs’e kadar ilerlediler ve bu şehri de işgal ettiler (15 Temmuz 1099).
Kaynak: Selçuklular Tarihi – PROF. DR. MUHARREM KESİK
