Reformun Nedenleri

Reform kelime anlamı olarak reform,
esasa bağlı kalınarak yeniden
düzenleme ve geliştirme anlamında
kullanılır. Kavram olarak ise XVI.
yüzyılda Almanya’dan başlayarak
öncelikle Hristiyan Katolik dünyasını
etkisi altına alan, Hristiyanlık
inancını yeniden yorumlama ve
tanımlama hareketidir.

Papalar, inananlar üzerinde aşırı bir denetim mekanizması
oluşturarak bir din adamından çok bir imparator gibi hareket
ediyorlardı. Avrupa topraklarının büyük bölümüne kilise aracılığıyla
sahip olan papalar zenginlik ve lüks içinde yaşıyorlardı.
Geniş halk kitleleri ise kilisenin ekonomik uygulamaları
altında fakirliğe mahkûm edilmişti. Papalar ve din
adamları endülüjans adı verilen belge karşılığı Tanrı adına
insanları bağışlayabiliyor, kişileri aforoz ederek dinden
çıkartıyorlardı. Papalar aynı zamanda siyasi güce de sahiptiler.
Kralların papanın elinden taç giyip otoritesini onaylatması
bunun en önemli göstergesiydi.

Aynı dönemde Osmanlı Devleti ise sınırlarında yaşayan gayrimüslim halka geniş hak ve
özgürlükler tanımıştır. Onların dinî yaşamlarına, eğitimlerine müdahale etmemiş ve edilmesine de
fırsat vermemiştir. Padişahlar ve yönetici sınıf dini hiçbir zaman halka bir baskı aracı olarak
kullanmamıştır. Fakat bu kurumların her türlü ihtiyacı
da vakıflar sayesinde devlet tarafından
karşılanmıştır. Devlet yönetiminde din, belirleyici
bir unsur olmasına rağmen din adamlarının otoritesi
padişahın üstünde olmamıştır.