Türk Tarihi

Osmanlı Ekonomisinde Vakıf Sistemi

Türk-İslam devletlerinde olduğu gibi Osmanlılarda da servet ve
mülkiyetin toplumun tüm katmanlarına mümkün olduğunca eşit
yayılması ve halkın temel ihtiyaçlarının karşılanmasına büyük
önem verilirdi. Bunu gerçekleştirmek için özellikle vakıflar, sosyal
refahı arttırmaya yönelik bir çok yatırım yapmışlardı. Vakıflar
sayesinde hayır amaçlı kurumlar finanse edilip yüzyıllarca korunabilmiş; mahalleler maddi sıkıntıya düştüğünde
desteklenmiş;
arazilerin aşırı parçalanması önlenmiş; yaşlılık ve maluliyet
maaşları verilmiş; lonca ya da mahalle üyeleri için basit de olsa
sigorta güvencesi sağlanmış hatta şehir duvarları ve kaleler inşa edilerek
savunma çabalarına dahi katkıda bulunulmuştur. Vakıflar bu faaliyetleri
karşılığında vergi vermemişlerdir. Faaliyetlerini gerçekleştirmek için vakıflar,
nakit para bağışlanması, kira getiren bir gayrimenkulun bağışlanması,
bağışlanan herhangi bir varlığın satılarak nakite dönüştürülmesi, vakfedilmiş
arazinin ekilmesi gibi farklı yollardan gelir elde etmekteydiler.

Vakıflar ekonomide düzenli ve muazzam bir para akışının gerçekleşmesini
sağlamaktaydı. 1527’de Osmanlı Devleti’nin vergi gelirleri toplamı 537 milyon
927 bin akçe kadardır. Merkezde toplanan bütçe gelirlerinin % 12 kadarını,
vakıf paraları oluşturmaktadır.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu