Osmanlı Devletinin Kuruluş Dönemi

13. yüzyılın sonlarında Ertuğrul Gazi’nin oğlu Osman Bey’in kurduğu küçük bir beylik dünya tarihinin gördüğü en güçlü devletlerden biri haline geldi. Şimdi Kayı boyunun Anadolu’ya girişinden kök saldığı topraklara kadar uzanan serüvenine kısaca göz atalım.

Malazgirt zaferinden sonra yurt edinmek için Anadolu’ya gelen boylardan biri de Kayılardı. Türkiye Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat, eski gücünü yitirmiş olan, taht kavgaları ile uğraşan Bizans Devleti sınırına uç beyleri yerleştiriyordu.

Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubat, Ertuğrul Bey idaresindeki Kayıları ilk olarak Ankara yakınlarındaki Karacadağ yöresine yerleştirdi. Daha sonra Kayılara Söğüt ve Domaniç yörelerini yaylak ve kışlak olarak verdi.

Kösedağ Savaşı’nda (1243) Türkiye Selçuklu Devleti, Moğollara karşı ağır bir yenilgi aldı ve yıkılış sürecine girdi. Tarihçi İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Moğolların Türkiye Selçuklu Devleti üzerindeki baskısının bir iktidar boşluğunu ortaya çıkardığını belirterek bu durumun Anadolu’nun çeşitli bölgelerine yerleştirilen Türkmen boylarının bağımsızlıklarını ilan etmesine yol açtığını söylemektedir. Böylece Anadolu’da İkinci Beylikler Dönemi başladı. Osman Bey de bu dönemde beyliğini kurdu.

Söğüt ve çevresini yurt edinmesi Osmanlı Beyliği’ne önemli avantajlar sağlamıştır.

Bölgenin Ekonomik Avantajları

Osmanlı Beyliği’nin yurt edindiği topraklar Bizans İmparatorluğu‘nun büyük kent ve kasabaları ile komşuydu. Önemli ticaret yolları üzerindeki bu şehirler ile yapılan ticaretten Osmanlı Beyliği önemli gelir elde ediyordu. Buraların fethedilmesi mevcut ekonomik kaynakların Osmanlı Beyliği’ne geçmesini sağladı.

Komşu Devletlerin Siyasi Durumu

Osmanlı Beyliği kurulduğu sırada Anadolu’da ve Balkanlarda güçlü devletler yoktu. Bu durum Osmanlı Beyliği’nin büyümesini kolaylaştırmıştır. Bu dönemde Bizans İmparatorluğu iç karışıklıklarla uğraşmaktaydı. Bizans İmparatoru kimi zaman kendisine bağlı “tekfur” denilen bölgesel yöneticilere bile söz geçiremiyordu.

Coğrafyanın Sağladığı Avantajlar

Anadolu’daki beyliklerin çoğunluğu birbirleriyle komşuydu. Bundan dolayı topraklarını genişletebilmek için birbirleriyle mücadele etmek zorunda kalmışlardır. Osmanlı Devleti ise bulunduğu konumun sağladığı avantaj ile mücadelesinin çoğunu komşusu olan Bizans Devleti ile yapmıştır. Cihat olarak nitelendirilen bu mücadele diğer beylikler arasında Osmanlıya olan sempatinin artmasını sağlamıştır. Bu durum doğudan yeni gelen konargöçer Türklerin Osmanlı topraklarını tercih etmelerine neden olmuştur.

Karacahisar’ın ardından Osman Bey Bizans tekfurlarından İnegöl, Bilecik, Yarhisar ve Yenişehir’i almıştır. Artık Osmanlı Devleti’nin hedefinde Bizans’ın iki önemli şehri olan İznik ve Bursa vardır.

Osman Bey, Anadolu’daki diğer Türkmen beyleriyle mücadeleye girişmeyerek akıllıca bir yol izlemiştir. Bu davranışının olumlu neticesini Koyunhisar Savaşı (1302) sırasında görmüştür. Osman Bey, Bizans kuvvetlerine karşı çevresindeki Türkmen beylerinden yardım istediği zaman Türkmen beyleri yardım isteğine olumlu cevap vermişler ve yardım göndermişlerdi.

Bir İmparatorluk ordusuna karşı kazanılan Koyunhisar Savaşı Osman Bey’in şöhretini arttırmıştır. Civar beyliklerin gazileri zafer sonrası onun bayrağı altında toplanmaya başlamıştır.