Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

Modern Japonya’nın Doğuşu ve Meiji (Meici) Restorasyonu

Doğu Asya kıyıları önünde büyüklü küçüklü birçok adadan meydana gelen Japonya’da güneşin oğlu olarak adlandırılan imparator, XII. yüzyılın sonlarından itibaren varlığını sembolik olarak devam ettirdi.

Bütün eyaletler Daymiyo adı verilen derebeyler tarafından yönetilmekteydi. Daymiyoların en güçlüsü, Şogun olarak merkezî yönetimin başında bulunurdu. 1624’te Şogun Tokugova’nın yayımladığı fermanla Japonya dış dünyaya kapandı. Bu süreç 1853’e kadar 229 yıl boyunca devam etti.

XIX. yüzyılda büyük devletler dünyayı sömürgeleştiriyor ve kuvvetlerine göre paylaşıyorlardı. Japonya’nın hemen yanı başında bulunan Çin’de yaşanan Boxer (Baksır) Ayaklanması, Batı düşmanı bir hareket olarak ortaya çıktı. Çin 1839-1842 Afyon Savaşı’nın ardından İngiltere ve diğer Avrupalı devletlerle ticaret antlaşmaları imzalamak zorunda kaldı. Bu antlaşmalardan sonra Taypingler, Hristiyanlık ve yabancı karşıtı isyan başlattı. Bu isyanın bastırılmasından sonra Çin tamamen Batı’nın nüfuzu altına girdi.

Japonya da 1854’te ABD, ardından Rusya, Büyük Britanya ve Hollanda ile ticaret antlaşmaları yaparak bu ülkelerin Japonya’da konsolosluk açmalarına izin verdi. Bu durum ülkede, feodal sistemin temellerini yıpratmakta olan sosyal ve siyasi akımların baskısını artırdı. Japonya’nın Avrupa ile yaşadığı bu süreç Japonlar için bir dönüm noktası oldu. Zamanın şartlarına göre yeni sisteme geçmek gerektiğini anladılar. Bu noktada bugünkü modern Japonya’nın kurucusu kabul edilen İmparator Mutsihito Meiji 1867’de tahta çıktı. Tarihe Meiji Dönemi (Aydınlar Dönemi) olarak geçen dönem de bundan sonra başladı.

Meiji Restorasyonu ile 1868’de Şogun idaresi resmen sona erdirildi. Yeni hükûmet kuruldu ve bütün egemenlik tekrar imparatorun eline geçti.

Meiji Restorasyonu

  • İmparator Meiji, başkenti Kyoto’dan Edo’ya taşıdı. Bu şehre, “Doğu’nun başkenti” anlamına gelen Tokyo adı verildi.
  • Feodal devirdeki sınıflar kaldırıldı.
  • Meşruti monarşi kuran bir anayasa hazırlandı.
  • 1868-1898 arasındaki dönemde 2190 fabrika açıldı.
  • 1870’te ilk demir yolu yapımına başlandı, 1890’da demir yolu uzunluğu 7200 kilometre oldu.
  • 1871’de Daymiyo denen derebeylik sistemine son verildi, ülke vilayetlere bölündü. Valiler merkez tarafından atandı.
  • 1871’de ilk gazete yayımlandı. Dört yıl sonra yayımlanan gazete ve dergilerin sayısı 100’ü buldu.
  • Avrupa ve Amerika’ya binlerce öğrenci gönderildi.
  • İngiliz uzmanlarla modern bir donanma kuruldu.
  • 1872’de kadın erkek her Japon için ilköğretim zorunlu hâle getirildi. XX. yüzyıla gelindiğinde okuma yazma bilmeyen Japon hemen hemen hiç kalmamıştı.
  • Modern bir posta-telgraf ve yeni bir para sistemi oluşturuldu.
  • 1873’te mecburi askerlik kabul edildi. Aynı yıl ilk kez bir ordu ve donanma oluşturuldu.
  • 1890’da Alman tesiri altında yeni bir anayasa ilan edildi.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu