Uygarlığın Doğuşu

Mezolitik Çağ’da Anadolu

Mezolitik Çağ yani Orta Taş Çağı adı verilen bu dönem, Paleolitik Çağ’dan Neolitik Çağ’a geçişi hazırlayan ara bir dönemdir. Bu dönemde mağara hayatı kısmen devam etmiştir. İklimin yumuşaması nedeniyle insanların çoğu geniş ormanlar içindeki açık alanlarda, deniz ve göl kıyılarında ya da ırmak boylarında küçük gruplar hâlinde yaşamışlardır.

Avcılıkta ustalaşan Mezolitik Çağ insanının temel geçim kaynağı hayvancılıktır. Köpeği evcilleştirmişler, kütüklerden oyma kayıklar yapmışlardır. Dönemin sonuna doğru gıdalarını depolamaya başlamışlardır.

obsidiyen-mikrolit
Obsidiyenden yapılmış mikrolit

Mezolitik Çağ’ın en özgün buluşu, mikrolit diye adlandırılan çakmak taşı ve obsidiyenden yapılmış geometrik biçimli küçük taş aletlerdir.

Mikrolitler tahta, kemik ve boynuz sapları üzerine yerleştirilerek kullanılmıştır. Bazıları balık tutarken olta ve zıpkın işlevi görmüştür. Besin üretiminin henüz başlamadığı, insanların hâlâ besin toplayıcılığı ile yaşamlarını sürdürdüğü bu dönemin en önemli yerleşimleri Tekkeköy Mağaraları (Samsun), Söğüt Tarlası (Şanlıurfa) ve Baradiz Mağarası’dır (Burdur).

 

 

 

 

Tekkeköy Mağaraları: Samsun’a 14 km uzaklıkta Tekkeköy’de bulunan mağa­ ralar Paleolitik, Mezolitik ve Kalkolitik Dönem’in önemli yerleşim yerlerindendir. 1941 yılında Prof. Dr. Kılıç Kökten başkanlığında Tahsin Özgüç ve Nimet Özgüç’ten oluşan bir heyet tarafından yapılan kazılar sonucu çeşitli buluntular orta­ ya çıkarılmıştır. Bu buluntular arasında taş, ağaç ve kemikten yapılmış el baltaları, mızrak uçları, kesici ve kazıyıcı aletler dikkati çeker.

Söğüt Tarlası: Şanlıurfa il merkezinin 35 km kuzeybatısında, Bozova ilçesinin 2 km güneybatısındadır. 2­3 m yüksekliğinde bir tepe olan Söğüt Tarlası 1964 yılında Bruce Howe (Burus Hav) yönetimindeki bir ekip tarafından kazılmıştır. Yapılan kazılarda, deve tüyü renkli, saman katkılı hamurdan yapılan çanak­çömlekler ve çakmak taşından yapıl­ mış küçük aletler ortaya çıkarılmıştır.

Baradiz Mağarası: Burdur ve Isparta arasında Göller Yöresi’nde bulunan mağarada 1944’te Ş. A. Kansu, M. Şenyürek ve K. Köleten tarafından kazılar yapılmıştır. Mağarada Mezolitik Çağ’ın tipik aracı olan mikrolitler, keramik ve kemik parçalarıyla birlikte bulunmuştur.

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu