SOĞUK SAVAŞ DÖNEMI’NDE TÜRK DIŞ POLITIKASINDA MEYDANA GELEN GELIŞMELER
1930’lu yıllara gelindiğinde Batı ile sorunlarını büyük oranda çözen Türkiye, “Yurtta barış, dünyada barış” ilkesiyle kendi içinde ve dünyada barış ortamından yana tavrına devam etti. Bu süre içerisinde önceliğini çağdaşlaşmaya ve ekonomik kalkınmayı gerçekleştirmeye ayırdı.
1933’te Almanya ve Japonya Milletler Cemiyetinden ayrılarak saldırgan bir politikaya yöneldi. Bu ülkelere İtalya’nın da katılması Türkiye için tehdit oluşturdu. Bu gelişme Türkiye için öncelikli dış tehdit algısını İngiltere’den İtalya’ya döndürdü. 1934’te Türkiye’nin girişimleriyle kurulan Balkan Antantı ve 1937’de kurulan Sadabat Paktı Türkiye’nin çevresinde bir güvenlik kuşağı oluşturma çabası idi. 1936’da imzalanan Montreux (Montrö) Boğazlar Sözleşmesi ile Boğazlar üzerindeki hâkimiyetimizin güçlendirilmesi de bu yönde alınan tedbirlerdendi.
Bu gelişmeler yaşanırken yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin en önemli müttefiklerinin başında SSCB gelmekteydi. II. Dünya Savaşı sırasında SSCB’nin Türkiye politikasında değişiklikler meydana geldi. SSCB, Yalta ve Potsdam Konferanslarında Türkiye toprakları üzerindeki taleplerini dile getirdi. Doğu Anadolu’dan toprak ve Boğazlar üzerinde hak talep eden SSCB, Türkiye’nin sert direnci ile karşılaştı. ABD, II. Dünya Savaşı sonrası Truman Doktrini ve Marshall Planı ile Türkiye’ye destek verdi.
