Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

Savaş Yılı: 1939

Çekoslovakya buhranında Batılıların pasif kalması, Berlin-
Roma Mihveri’nin yayılma ve genişleme emellerini daha da
arttırdı. Almanya ve İtalya’nın peş peşe çıkardığı buhranlarla
Avrupa, Eylül 1939’da savaşın eşiğine geldi. Münih Konferansı’yla
Çekoslovakya’dan Südet bölgesini alan Almanya, 15
Mart 1939’da Prag’a girerek Çekoslovakya’yı işgal etti.

Tamamı Almanlardan oluşmayan Çekoslavakya’nın işgali,
Hitler’in yayılmacılıkta sınır kabul etmediğini gösterdi. “Hayat
Sahası” politikası uygulanmaya koyuldu. Gelişmelerden yararlanan
Macaristan, Rutenya’yı işgal etti. Hitler Memel’i de
Litvanya’dan istedi ve imzalanan bir anlaşma ile Memel Alman
yönetimine geçti.

Almanya’nın işgallerinden cesaret alan İtalya, 7 Nisanda,
1926’dan beri nüfuzu altında bulunan Arnavutluk’u işgal etti. Bu
işgal Almanya tarafından desteklenirken İngiltere ve Fransa
tarafından sert tepkiyle karşılandı. Alman ve İtalyan ittifakı 22
Mayısta “Çelik Pakt” ile pekiştirildi.

Almanya’nın ticari bir anlaşmayla Romanya’yı da nüfuzu
altına alması, İngiltere’nin yatıştırma politikasından vazgeçmesinde
etkili oldu.

Almanya, Versay’la serbest şehir statüsüne geçirilen
Dantzig’i Polonya’dan istedi. Bu istek kabul edilmeyince
Almanya Polonya’yı işgal etmeye karar verdi. Ancak İtalya’nın
1942 yılı sonuna kadar savaşa girmeyeceğini bildirmesi
üzerine Almanya SSCB’ye yaklaştı. 23 Ağustosta “SSCBAlmanya
Saldırmazlık Paktı” imzalandı. Paktın gizli maddelerine
göre Baltık Bölgesi ve Polonya toprakları iki devlet
arasında pay edildi. Bu gelişme üzerine İngiltere ve Fransa,
SSCB ile ilişkisini kesti. İngiltere, Polonya ile bir ittifak
antlaşması yaptı. Bu siyasi gelişmeler neticesinde devletler
bloklaşmaya başladı ve blokların birbirleriyle olan ilişkileri
kopma noktasına geldi.

Almanya’nın, 1 Eylülde Polonya’ya saldırması üzerine
İngiltere ve Fransa 3 Eylülde Almanya’ya savaş açtı.

II. Dünya Savaşı’nın başlamasından sonra SSCB’nin de
katılmasıyla Polonya işgali hız kazandı. Daha sonra SSCB,
Estonya, Letonya ve Litvanya’yı işgal etti. Finlandiya bütün
çabalarına rağmen bazı sınır bölgelerini SSCB’ye vermek
zorunda kaldı (1940).

YATIŞTIRMA POLITIKASI

II. Dünya Savaşı’na giden dönemde
İngiltere Başbakanı Chamberlain’la
özdeşleşen politikadır.
Hitler’in esas ilgi alanının doğuda
olduğuna inanan Chamberlain, SSCB’ye
karşı Almanya’nın kendileriyle iş birliğine
gireceğini düşünüyordu. Chamberlain,
Münih Antlaşması ile Südet’i alan Hitler’in
artık durarak kazandıklarını elinde tutmaya
çalışacağını tahmin etti. Fakat 15
Martta Almanya, az sayıda Alman’ın
yaşadığı Çekoslovakya’yı işgale başlayınca
yatıştırma politikası sona erdi.

Prof. Dr. Baskın ORAN,
Türk Dış Politikası, c. I, s. 408

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu