Türk Tarihi

Osman Bey Dönemi

Kayılarda Osman Bey Dönemi

Osman Bey, Ertuğrul Gazinin en küçük oğlu olup babasının hastalandığı son günlerinde onun yerine vekalet etmiş ve liderlik kabiliyetini ispatlamıştı. Ertuğrul Beyin ölümü üzerine emri altındaki kayılar ve diğer aşiretler Osman Gaziyi aşiret reisliğine getirdiler. Osman bey aşiret reisliğine geldiğinde yirmi üç yaşında olup amcası Dündar Bey onun reisliğine ilk zamanlar muvafık bulmuşsa da, Osman Gazinin reisliğini çekemeyen aşiret reislerinin kışkırtmaları ile Dündar bey münasip bir fırsat beklemiş, hatta Bilecik ve Yar hisar tekfurlarının Osman Gaziyi öldürmek için tuzak kurduklarını bilen Dündar Bey Osman Gaziye bu tuzağı haber vermemiş, 1298 de bu tuzağı bastıran Osman Gazi Bilecik tekfurunun yakalanmasını engellediği için Amcası Dündar beyi okla öldürtmüştür.

Osman Gazi (Temsili)
Osman Gazi (Temsili)

Amcasının muhalefetini böylece bertaraf eden Osman Beyin lakabı “Fahrettin” olup bazı eski tarihlerde “Kara Osman Bey” “Osman Şah” olarak geçer. Osman Gazi yalnız Türk Tarihine değil Dünya Tarihine de yön vermiş devlet kurucularından olup Türklerin devlet kurmak ve teşkilatlandırmaktaki eşsiz kabiliyetini temsil eder. Babasından aldığı 480 km’lik mirası 1324-1326 da elde edilen zaferler sonucunda 1600 km ye çıkarmıştır. Osman Gazi aşiret reislerine lider olabilecek yegane insanın kendisi olduğu yaşayışı, hareketleri ve şanlı fetihleri ile ispatlamıştır.

Osman Bey Döneminin Siyasi Olayları

Selçuklu Sultanı Osman Beye 1284 de gönderdiği fermanla bunu meşrulaştırmış ve Osman beyi Aşiret reisi olarak kabul etmiştir. Anadolu’nun kuzey batı bölgesinde Bizanslılara karşı tehdit edilen uclarda Müslüman Alplerin ve gazilerin başı olduğu kabul edilen Osman Bey babasının ölümünden sonra tamamen İslami bir gayeye hizmet eden lider olarak çıkmıştır.

Osman Gazi babasının siyasetine sadık kalmış önceleri Bilecik Tekfuru ile dost kalmış, bu arada İnegöl Tekfuru Niccola ile mücadeleye girmekten çekinmemiştir. İnegöl tekfuru Osman Beyin, Kayı boyunun başına geçmesini büyük bir tehlike saydığından , çevresindeki Türk aşiretlerini devamlı rahatsız ediyordu. Samsa Çavuş inegöl tekfurunun kötülüklerinden bıkarak aşireti ile Mudurnu taraflarına çekildi. Osman Bey İnegöl tekfurunun yapmış olduğu bu hareketi cezalandırmak istemiş Akçakoca, Gazi Abdurrahman, Tuğrul Alp, Konur Alp ve Aygul Alp ile konuşarak inegöl kalesini ele geçirme kararı almıştı. İnegöl Tekfuru Niccola İnegölü zapta gelen Kayı toplumunu Ermeni beli, Ermeni Pazarcığında “Pazar köy” pusu kurmak sureti ile bozguna uğrattı. Bu savaşta Saru Batu beyin oğlu Akçakoca şehid oldu.

Osman Bey bu durum üzerine İnegöl civarındaki Kolça kalesine hücum edip halkını esir etmişse de Bir şey elde edemedi. İki üç yıl sonra Domaniç yakınlarındaki Ebizce “Eğrise” de Rum kuvvetlerine karşı tekrar mücadeleye girişildi. İnegöl tekfuru Karaca Hisar tekfuru ile anlaşarak karşı koymuşlarsa da 1288 de yapılan bu mücadelede Saru Batu( Savcı Bey) Bey şehit düşmesine rağmen Rumlara karşı zafer kazanıldı. Bu zafer üzerine II. Gıyasüddin Mesud Osman Beye bir berat göndererek Söğüdü ona tımar olarak vermiştir. Osman Bey bu berat üzerine İnegölü de ele geçirmek üzere yeniden harekete geçmiş ve ani bir baskınla Tekfur Niccolayı öldürerek kalesini almıştır.

1289 da Osman Beyin bu başarısı üzerine devrin Anadolu Selçuklu Sultanı III. Alaaddin Keykubat Osman Beye Koca Balaban vasıtası ile bir berat berberinde istiklal alameti sayılan Tuğ “alem, Bayrak” kılıç ve gümüş takımlı at göndermiş Osman Beyi Söğüt İle Eskişehir’i içine alan bölgeye bey tayin etmişti. Bu beratı merasim ile okutan Osman Bey cevabını Turgut Alp ile  göderdi. Osman Gazi 1291 de inegöl tekfuruna yardım eden Karaca hisar üzerine yürüdü. Tekfur büyük bir şaşkınlık içine düşerek kaleyi Osman beye mukavemet etmeden teslim etti. Osman Bey Karacahisarın fethi sırasında elde ettiği ganimetin 1/5 ini kardeşinin oğlu Aktimur ile Konya ya gönderdi. Geri kalanını gazilere dağıtıp, gazilerinboşalan evlerini gazilerine dağıttı. İlk merkez olarak kabul edilen karacahisarın kilisesi camiye çevrilmiş Şeyh Edebalı nın öğrencilerinden ve ulemadan olan Dursun Fakih Osmanlı kadısı olarak tayin edilmiştir. Dursun Fakih ilk olarak hutbede Osman Beyin adını zikretmiştir. Osman bey Karacahisarı beyliğinin başkenti yaptı ve beyliğinin ilk teşkilatını burada meydana getirdi. Halkın davalarına bakmak için Cuma günleri tek hakimli mahkeme kurduğu din ve milliyet farkı gözetmeksizin burada ve civarlarında kurulan Pazar yerlerinde ticaret yapılmasına müsaade ettiği ve Pazar eşyalarına da belirli bir vergi koyduğu belirtilmektedir.

Osman Gazi bundan sonraki yaptığı akınları bir plan dahilinde gerçekleştirdiği anlaşılmaktadır. Sakarya nehri kuzeyindeki bölgeye yapılan akınlar Köse Mihail’in öncülüğünde bir sistem dahilinde gerçekleşti. Bütün akınlara Ertuğrul Gazinin kumandanlarının katılmasına dikkat edildi. Bu akınlar Göynük, Taraklı yeniçeri ve Mudurnu bölgelerine gerçekleştirilmiş ve bu sayede bir çok ganimet gazilerin eline geçti. Osman gazi elde edilen yeni yerlere kendisine ilhak eden köylü ve şehirli Türkmenleri yerleştirdi “Bu siyaset Kanuni devrine kadar devam etmiştir”

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu