Ortodoks Mezhebi
Ortodoks, doğru inanca sahip anlamına gelir. Doğu ve batı kiliselerinin
ayrılmasından sonra, doğu kilisesi, kendisinin doğru inanç üzerinde olduğunu ifade etmek için bu
adı kullanmaya başladı. Bu mezhep, İstanbul ve Roma kiliselerinin siyasal çekişmeleri ve dinî ihtilafları
sonucu ortaya çıkmıştır. Türklerin Anadolu ve Balkanlarda ilerlemesi karşısında Bizans’ın
papalıktan yardım istemesi tekrar iki kilisenin birleştirilmesi düşüncesini akla getirmiştir. Ancak
halkın ve ruhbanların buna taraftar olmaması
bu girişimleri sonuçsuz bıraktı. Fatih Sultan
Mehmet’in 1453’te İstanbul’u fethiyle İstanbul
Kilisesi tarihinde yeni bir dönem başlamış
oldu. Fatih, patriğe Ortodoksların milletbaşı
unvanını vererek geniş haklar tanıdı.
Böylece Ortodoks Kilisesi Osmanlı idaresinde
varlığını sorunsuz olarak sürdürdü.
Ortodoks Patrikhanesinin Osmanlı Devleti’nin himayesine girmesinden sonra bu patrikhaneye
bağlı olan Rusya Kilisesi 1589 yılında patriklik seviyesine yükselerek bağımsız hâle geldi. Bu millî
kiliseyi 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin gerilemesi sürecinde bağımsızlıklarını ilan eden Balkanlardaki
ulusal kiliseler takip etmiştir. Böylece Ortodoks kiliselerinin günümüzdeki yapılanması
büyük oranda ortaya çıkmış oldu.
Ortodoks Kilisesi, Katolik Kilisesi’nden farklı olarak hiyerarşik bir yapı yerine, eşitlik anlayışını
esas alan kiliseler topluluğundan oluşmaktadır. Bu eşitlik arasında İstanbul Kilisesi, öncelik
şerefine sahiptir. Ancak bu durum ona diğer kiliselerin işine müdahale yetkisi vermez. Ortodokslar,
bu eşitlik anlayışı sebebiyle Katoliklerin iddia ettiği gibi patriğin veya bir başka piskoposun yanılmazlığı
iddiasını kabul etmezler.
Ortodoks mezhebinin başlıca özellikleri şunlardır:
• Ortodoksluğun ruhani lideri patriktir. Patrik, papa gibi tek otorite değildir.
• Kutsal ruhun sadece Babadan çıktığına inanırlar.
• Papanın yanılmazlığını kabul etmezler.
• Sadece ilk yedi konsülün kararlarını kabul ederler.
• Hz. İsa, Meryem ve Hristiyan azizlerinin resim ve heykellerinden oluşan ikonlara
önem verirler.
• Rahipler istedikleri takdirde evlenebilir. Ancak piskoposlar ve patrikler evlenemezler.
• Boşanmak serbesttir. Ancak belli şartlara bağlıdır.
• Hristiyanlığın sembolü olan haçın yatay ve dikey kolları birbirine eşittir.
• İbadet her ülkenin diliyle yapılır.
• Noel’i 6 Ocak’ta kutlarlar.
• Yedi Hristiyan sakramentini kabul ederler.
