Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

Orta Dogu’nun Özellikleri

Orta Doğu (Yakın Doğu) dar anlamıyla Türkiye, İran ve Mısır arasındaki ülkeleri, geniş anlamıyla tüm bu devletler ile komşu İslam ülkelerini (Kuzey Afrika, Sudan, Somali ve Afganistan) içerir. Ancak Orta Doğu, günümüzde Türkiye, Arap devletleri, İsrail ve İran’ı kapsayan bir bölge adı olarak kullanılmaktadır. Orta Doğu’nun Özelliklerini yakından inceleyelim.

Orta Doğu bölgesi, İran dışında 16. yüzyıldan I. Dünya Savaşı’na kadar Osmanlı Devleti’nin egemenliğindeydi. Bölgenin yer altı ve yer üstü kaynakları, stratejik konumu ve 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin zayıflaması bölgeyi İngiltere, Fransa ve Almanya gibi Avrupa devletlerinin etkinlik alanı durumuna getirdi.

Başta İngiltere olmak üzere Avrupa devletleri, 19. yüzyıl boyunca denge politikası izleyerek Rusya’nın bölgeye inmesini engellediler. Özellikle İngiltere hem sömürge yollarında güvenliğini sağladı hem de Osmanlı topraklarındaki açık pazarlarını korudu. I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti İttifak Bloku’nda yer alınca İtilaf Devletleri savaş sonunda uygulamak üzere Osmanlı topraklarını paylaşmak için gizli antlaşmalar yaptılar.

Osmanlı Topraklarını Paylaşmaya Yönelik Gizli Antlaşmalar

Mc Mahon (Mac Mohan) Antlaşması (1915)

  • İngiltere ile Mekke Şerifi Hüseyin arasında yapılmıştır. Şerif Hüseyin’e Arap Devleti Krallığı ve halifelik sözü verilmişti.
  • Şerif Hüseyin de İngiltere’ye Arap ülkelerindeki ekonomik girişimlerde öncelik tanıyacaktı.

Sykes Picot (Saykıs Pikot) Antlaşması (1916)

  • İngiltere, Fransa ve Rusya arasında imzalandı.
  • Doğu Anadolu, Doğu Karadeniz ve Boğazlar Rusya’ya;
  • Ürdün, Irak ve Filistin İngiltere’ye;
  • Suriye, Lübnan, Adana, Antep, Urfa, Maraş ve Musul Fransa’ya verildi.

Balfour (Balfor) Deklarasyonu (1917)

  • İngiltere, Filistin’de Yahudilere yurt sözü verdi.

Orta Doğu’nun Özellikleri konusunun özetidir.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu