Kırgız Dinî Törenlerinde Spor

Günümüze kadar varlıklarını sürdüren Kırgızlar, bilinen
en eski Türk kavimlerinden biridir. Kırgızlar, diğer Türk
kavimlerinde olduğu gibi ata çok önem vermişlerdir. Bundan
3000 – 4000 yıl önce at ve deve yarışları yaptıkları, eğitilmiş
aslanları dövüştürdükleri ve bu karşılaşmaların en
seçkin millî sporlardan sayıldığı bilinmektedir.
Kırgızlarda günümüzde bütün ayrıntılarıyla yaşayan
millî oyun at yarışıdır ve bütün oyunların en yücesi olarak
kabul edilmektedir.

Kırgızlarda bir başka önemli spor da avcılıktır. Kırgızlar,
avda berkoute (Falco Fuvus) denilen bir kartal kullanıyorlardı.
Bu kartallar, kuzu, tilki avlayacak kadar kuvvetliydiler.
Vahşi hayvanları avlarken ata bindikleri ve birçok köpeğin
de onları izlediği nakledilir.

Kırgızların efsanevi Manas Destanı’nda at yarışlarının hemen her türlü vesileyle yapıldığı belirtilmektedir.
Av törenlerinde, yoğ (matem) törenlerinde, sevinç zamanlarında 6–8 ay süren at yarışları yapıldığı
anlatılmaktadır. Manas Destanı’nda Kırgız Hanı Kökatay’ın ölümü üzerine düzenlenen matem
törenlerinde uluslararası binicilik, okçuluk, mızrak, kılıç ve güreş karşılaşmalarının yapıldığından bahsedilmektedir.
Matem törenlerinde halkı üzüntüden uzaklaştırmak amacıyla gökbörü oyunu da oynandığı bilinmektedir.

Ayrıca Manas Destanı’nda Kırgız Hanı Kökatay’ın yoğ törenine davet edilen komşu ulusların
katılımcıları için Karakır Yaylaları’na, bugünkü deyimle bir olimpik köy görünüşlü binlerce çadır kurulduğu
belirtilmektedir.

Matem törenlerinde, uluslararası
sportif faaliyetler düzenleme geleneği ve
bunları sosyal hayata geçirme düşüncesi,
Manas Destanı’nda da görüldüğü gibi
Türklerde çok eski devirlere uzanmaktadır.
Yine bu nedenle belirtmek gerekirse dünyada
ilk büyük çaplı spor organizasyonunu
Kırgızlar yapmış ve her türlü tehlikeyi göze
alarak düşmanlarını da yarışmalara çağırmışlardır.