Gazneliler Devleti (963-1186)

Gazneliler Devleti, Afganistan’ın başkenti Kabil’in 154 km güneybatısında
bulunan Gazne’de kuruldu. Kurulduğu
yerden dolayı Gazneliler denilmiştir. Devletin kurucusu
Samani Devleti’nde komutan olarak görev
yapan Alptekin’dir. Samani emirine bir köle olarak
satılan Alptekin, sahip olduğu meziyetlerden dolayı
hassa askerleri komutanlığına kadar yükselmiş,
Samaniler dağılma sürecine girdiğinde bir beylik
kurarak Gaznelilerin temelini atmıştır.

Alptekin’den sonra gelen Bilge Tekin ve Piri
Tekin zamanlarında Samanoğluları Devleti’ne bağlı
olarak yaşadılar. Sebük Tekin’in başa geçmesiyle
Gazneliler bağımsız devlet hâline geldi. Sonra
Karahanlılarla anlaşarak Samanoğulları topraklarını
paylaştılar. Sebük Tekin’den sonra yerine oğlu Mahmut geçti. Sultan Mahmut, Hindistan üzerine birçok sefer düzenledi.
Mahmut’tan sonra devletin başına geçen Sultan Mesut,
Dandanakan’da (1040) Selçuklulara yenildi. Devlet, bu yenilgiden
sonra zayıflamaya başladı ve 1187’de Gurlar tarafından yıkıldı.