Fransa’ya Verilen Kapitülasyonlar

Şarlken, Kuzey İtalya’da Fransız ordusunu korkunç bir yenilgiye
uğrattı ve kralı esir aldı. Esir kral Şarlken tarafından Madrit’e götürülüp
hapsedildi. Fransa ister istemez kurtuluşu doğudaki büyük güçte,
muhteşem Süleyman’a başvurmakta aradı.

Avrupa karşısında Şarlken ve Fransuva aynı zamanda bir
propaganda savaşı yapmaktaydılar. Şarlken Fransuva’yı
Hristiyanlığın büyük düşmanı ile ittifak yapmakla suçluyor bu maksatla
Fransızca eserler bastırıp dağıtıyordu. Fransa kralı ise ittifakı
yalanlıyor, Osmanlı divanı ile gizli görüşmeler yapıyordu. Kanuni
Sultan Süleyman Fransuva’nın bu iki yüzlü politikasının tamamıyla
bilincinde idi ve mektuplarında kralı bu iki taraflı oyundan caydırmak
için çalışıyor fakat anlayışlı davranarak fazla sıkıştırmaktan
kaçınıyordu. Hristiyan dünyasını parçalamış hâlde tutan bu değerli
ittifakı bozmak istemiyordu.

Kanuni, Fransa kralı Fransuva’yı Şarlken’e karşı yardım istemesi üzerine Macaristan’a sefer
düzenlemiş ve Fransuva’yı Şarlken’in elinden kurtarmıştı. İki devletin bu yakınlaşması Osmanlı
Devleti’nin Fransa’ya Kapitülasyon denilen ticari ve hukuki ayrıcalıklar tanımasıyla daha da arttı.

Buna göre;

– Her iki ülke gemileri karşılıklı olarak ticaret yapmakta serbest olacaktı.
– Fransızların aralarındaki hukuki anlaşmazlıklara İstanbul’a gelecek olan Fransız hâkim
bakacaktı.
– Türk tüccarlar da aynı haklardan yararlanacaktı.
– Bu antlaşma, hükümdarların hayatta kaldığı sürede geçerli olacaktı (1535).

Osmanlı Devleti verdiği kapitülasyonlarla coğrafi keşiflerin etkisi ile zayıflayan Akdeniz ticaretini
canlandırmayı ve Avrupa’nın siyasi birliğini parçalamayı hedeflemiştir. Verilen kapitülasyonlar dönemi
içerisinde kısmen hedefine ulaşmıştır. Fakat Akdeniz ticaretinde istenilen canlanma sağlanamamıştır.

1541 de Barboros Hayrettin Paşa büyük bir donanmayla Fransa kralının Şarlken’e karşı yardım
isteği üzerine Marsilya ya gitti. Bunun üzerine İspanya Fransa ile anlaşma imzalamak zorunda kaldı.