İslam ve Diğer Dinler Tarihi

Emevilerin Yıkılışı

Emevi Devleti, Abbasilerin 718’de başlayıp otuz yıl süren kararlı muhalefeti sonucunda 750 yılında
yıkıldı. Bu devletin yıkılmasını bazı gelişmeler hızlandırmıştır. Yezid’den itibaren bazı halifelerin zevk ve
eğlenceye dayalı bir hayat yaşamaları halkın bundan rahatsızlık duymasına sebep oldu. İktidara muhalif
olan gruplar bu ortamı çok iyi kullanarak halkı Emevilere karşı kışkırttılar. Özellikle Abbasiler, yıkılış
sürecinde Emevilerin bu zayıf yönünü çok iyi kullandılar. Dolayısıyla halkın Emevilere olan bağlılıkları
zaman içinde zayıfladı.

Mevaliye ikinci sınıf insan muamelesi yapılarak onlardan
haraç alınması büyük rahatsızlık yaratmıştır. Bu nedenle Emevilerin
zayıf dönemlerinde bu insanlar isyan hareketlerine destek
verdiler. 747’de Ebu Müslim, Horasan’daki mevali ve diğer
insanları arkasına alarak isyan etti. Kısa zamanda Horasan’ın
hâkimiyetinini ele geçirerek Abbasilerin Kûfe’ye girmeleri için
zemin hazırladılar.

Genellikle Emevilerin ilme uzak durmaları da aleyhlerine sonuçlar doğurmuştur. İktidar tarafından dışlanan
mevali, kendini ilimle ifade etme yolunu tuttu. Bunlardan bazıları muhalif hareketlerin beyin gücünü
oluşturdular ve isyan hareketlerine katıldılar.

Hilafet makamını elde etmek için yapılan savaşlar da Emevilerin güç kaybetmelerine sebep oldu. Son
Emevi halifesi Mervan bin Muhammed, aynı zamanda pek çok yerde meydana gelen isyan hareketlerini
bastırmaya çalışırken Abbasiler tarafından başlatılan harekete karşı koyamadı. Abbasiler, isyan hareketinin
başına Ebu Müslim’i geçirdiler. 747’de harekete geçen Ebu Müslim, Emevi ordusunu yenerek Irak’ı aldı
ve 749’da Kûfe’yi ele geçirdi. Bu olaydan sonra Abbasilerden Ebu’l-Abbas halife ilan edildi. Abbas ailesi
ve taraftarları ülkenin tamamında yönetimi ele geçirdiler. Emevi Halifesi Mervan bin Muhammed, Abbasi
ordusuyla Zap Suyu kenarında yaptığı savaşı kaybederek Suriye üzerinden Mısır’a kaçtı. Fakat Abbasiler
peşini bırakmayarak onu öldürdüler (750). Böylece doğudaki Emevi Hanedanlığı sona erdi.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu