Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

Liberalizm Nedir, Liberalizm Tarihsel Kökeni

Liberalizm, tarihsel kökeni XVII. yüzyılın başlarına kadar giden sosyal bir doktrin (öğreti) ve felsefedir. Özgürlük, serbestlik anlamlarına gelen liberalizm, insanların özgürlüğünü savunan bir düşünce sistemidir.

XVII. yüzyılın başlarında liberal fikirlerin ortaya çıkmasında etkili olan dört sorun bulunmaktaydı.

Bunlar:

  • Durağan sosyal yapı
  • Ekonomik faaliyetlerde yaşanan kısıtlamalar
  • Devletin elinde tuttuğu gücün yoğunluğu
  • Dinî tutuculuk

Liberal düşünürler, bu dört soruna karşı şu düşünceleri savundular:

  • Tüm bireyler eşit haklara sahiptirler (doğal haklar doktrini).
  • Ekonomik faaliyetler ve özgürlüklerin önündeki sınırlandırılmalar kaldırılmalı (rekabetçi piyasa ekonomisi).
  • Keyfi yönetimler sınırlandırılmalı (anayasal yönetim felsefesi).
  • Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılıp din ve vicdana ait hususların kişilerin özel alanına girdiği meseleler olduğu kabul edilmeli (sekülerizm-laiklik).,
Thomas Hobbes (temsilî)
Thomas Hobbes (temsilî)

Bu fikirlerle gelişen klasik liberalizmi savunanlar XIX. yüzyılın ortalarında İngiltere’de iktidara geldi. Liberal akımın doğmasını sağlayanlardan biri Thomas Hobbes’tır.

Liberalizmin siyasi bir teori olarak ortaya çıkmasında ise en büyük katkıyı İngiliz filozof John Locke (Con Lok) yapmıştır. John Locke’dan sonra XVIII. yüzyılda Adam Smith (Edım Simit) , Adam Ferguson (Edım Förgisın) ve David Hume (Deyvid Hüm) fikirleri ile liberalizme katkı sağladılar. David Hume ve Adam Smith’in çalışmaları ile birlikte ekonomik liberalizm kimliği de tanınmaya başlandı.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu