Japon Yayılmacılığı ve Asya’nın Değişen Yüzü
1868-1912 yıllarını kapsayan Meiji Devri, dünya tarihinde en dikkate değer dönemlerden biri oldu. Batı’da başarılması asırlara dayanan teknolojik, ekonomik ve sosyal gelişmeler, İmparator Meiji’nin idaresi altında kısa sürede gerçekleştirildi. XIX. yüzyılın sonunda Japonya Batılı devletlere tanıdığı ticari ayrıcalıklara son verebilecek duruma geldi ve Asya’nın en büyük gücüne dönüştü.
Japonya, Avrupa’nın sömürgesi olmaktan kendisini kurtarmanın yolunu, Avrupalılara karşı tepki ve düşmanlık göstermek yerine Avrupa’nın ileri tekniğini ve metodunu benimsemekte buldu. Bu konuda başarılı olmak için eğitim öğretimde ve ekonomide gelişmiş konuma gelmek gerektiğini anlayan Japonya, çağdaşlaşma ile sanayileşmenin çok yakın ilişkide olduğunu da gördü.
Japonya gerçekleştirdiği hızlı gelişmelerin sonucu olarak yayılmacı politikalar oluşturmaya başladı.
Japon ekonomisi için lazım olan temel maddeler, Japon ana vatanında yoktu. Japonya’nın 1875 sonrası Kore’ye dair emelleri 1894’te Japonya ile Çin’i karşı karşıya getirdi. Japonya, Çin’i yenilgiye uğrattı. Yapılan Şimonoseki Antlaşması’na göre Çin tazminat verecek, Formosa-Pescadores (Formaza Peskadore) takımadalarını ve Port Arthur (Port Artur) Limanı’nı Japonya’ya bırakacaktı. Çin Kore’nin bağımsızlığını tanıyacaktı. Japonya, Avrupalı devletlerin araya girmesiyle bazı kazanımlarından vazgeçti.
Bölgede Rusya’nın yayılması üzerine Japonya; 1904’te donanmasını Port Arthur Limanı’na, kara ordusunu Kore’ye sevk ederek Rusya ile savaşa girdi. Savaştan galip çıkan Japonya, 1875’te Kuril adalarına karşılık olarak Rusya’ya terk ettiği Güney Sakhalin’i geri aldı. Formosa ile Kore’yi ele geçirdi ve Mançurya’da özel çıkarlar elde etti. Bu zaferle kuvvetler dengesinin muhafazası oyununa yeni bir oyuncu katıldı. Bir Asya devleti olan Japonya kısa sürede bir Avrupa devletini yenebilecek duruma geldi. Bu durum bütün Asya devletlerinde millî hareketlerde etkili oldu.
