I.Dünya Savaşı Sonrası İtalya

I. Dünya Savaşı’nı kazanan devletler arasında olmasına rağmen savaş sonrası yapılan paylaşımda beklentileri karşılanmayan İtalya’da ekonomik sorunlar çıktı. Sosyal ve siyasal çatışmalar başladı.

Mussolini, 1919’da kurduğu aşırı milliyetçi düşünceleri savunan Faşist Parti aracılığıyla ülkenin içinde bulunduğu iç çatışmayı fırsata çevirdi. Kısa sürede önemli bir siyasi güce ulaştı.

28 Ekim 1922’de Roma üzerine gerçekleştirdiği büyük yürüyüş sonrasında hükumet istifa etmek zorunda kaldı. Aynı yıl iktidara gelen Mussolini muhalefete engel oldu ve diktatörlüğün kurumsal yapısını oluşturdu. İtalya’da II. Dünya Savaşı’na kadar sürecek faşizm dönemi başladı.

Mussolini tarafından millî bir amaca dönüşen Roma İmparatorluğunu yeniden kurma politikası, çevresindeki ülkelerde rahatsızlık yarattı. Yugoslavya’ya yaptığı baskı sonucu Fiume (Fume) kenti 1924’te İtalya’ya katıldı. Daha sonra Yunanistan’ın Korfu Adası’nı işgal eden İtalya, Arnavutluk üzerinde nüfuz kurmayı başardı.

1930’larda İtalya, yayılma alanı içinde Doğu Akdeniz ve Anadolu’yu da saymaya başladı. Mustafa Kemal Atatürk, Mussolini İtalyası‘nı yakından takip etmiş, 1932’de bu ülke ile ilgili şu değerlendirmeyi yapmıştı:

“İtalya, Mussolini’nin yönetimi altında şüphesiz büyük bir kalkınmaya ve gelişmeye erişmiştir. Eğer Mussolini, gelecekteki bir savaşta İtalya’nın görünürdeki heybet ve azametinden, savaş dışında kalmak suretiyle, gerektiği şekilde yararlanabilirse barış masasında başlıca rollerden birini oynayabilir. Fakat korkarım ki İtalya’nın bugünkü şefi, Sezar rolünü oynamak hevesinden kendisini kurtaramayacak ve İtalya’nın askerî bir kuvvet yaratmaktan, henüz çok uzak olduğunu derhal gösterecektir.”

Güçlü bir sanayiye sahip olan İtalya, ham madde açısından dışa bağımlı bir ülkeydi. 1929 Dünya Ekonomik Buhranı, bütün ülkelerin dışa kapalı ekonomiye geçmelerine neden oldu. Bu durum, doğal kaynaklar açısından zayıf olan İtalya’yı olumsuz etkiledi. Bütçe ve dış ticaret açık vermeye başladı. Bu durum sanayisi için zengin doğal kaynaklara sahip Habeşistan’a yönelmesine yol açtı.

Milletler Cemiyeti ile İngiltere ve Fransa’nın Japonya’nın 1931’de Mançurya’yı işgal etmesine, Almanya’nın Nazi iktidarından sonra Versailles Antlaşması’nın kısıtlamalarını ihlal ederek Orta Avrupa’da üstünlüğü yeniden elde etmesine şiddetli tepkiyi göstermemesi İtalya’yı cesaretlendirdi. 3 Ekim 1935’te İtalya’nın Habeşistan’ı istila girişimi başladı. Ne Milletler Cemiyetinin ne de büyük devletlerin zorlama tedbirleri etkili olmadı. Yedi ay içinde İtalya Habeşistan’ın işgalini tamamladı.

Almanya’nın Avrupa’yı adım adım egemenliği altına almasından sonra İtalya da Arnavutluk’u 7 Nisan 1939’da işgal etti.