Uygarlığın Doğuşu

Akadlar – Akad İmparatorluğu

Akad İmparatorluğu

Sami kökenli Akadlar, MÖ 4000’de Arap Yarımadası’ndan gelerek Orta Mezopotamya’ya yerleşmişlerdir. Kral Sargon döneminde devlet haline gelmişler; kısa sürede Mezopotamya’ya hakim olmuşlardır. Akadlar başkenti Agade şehridir. İlk düzenli ordu sistemini meydana getiren Akadlar, tarihte bilinen ilk imparatorluğu kurmuşlardır. Akadlar, MÖ 2100 yıllarında Sümerler tarafından ortadan kaldırılmıştır.

Akadlar
Akadlar

Sümer kültüründen etkilenen Akadlar, onlar gibi çok tanrılı bir inanca sahiptiler; kurdukları imparatorluk sayesinde Sümer kültürünü Ön Asya’ya yaymışlardır.

Kuraklık nedeniyle Arabistan’ı terk zorunda kalan Sami kabileleri göç ederek, Yukarı Mezopotamya’ya yerleştiler. Sümerlerin teknik olarak ileri olmaları nedeni ile Akadlar, Sümer ülkesine giremediler.

Sümer kentleri birbirleriyle mücadeleler sonucunda zayıfladıklarında, Sami kavimleri harekete geçerek Kiş ve Keş sitelerini ele geçirdiler.

Sami kavimleri sınırlarını genişleterek kralları Sargon önderliğinde, merkezi Agade olan devletlerini kurdular Sargon sınırlarını kısa sürede Suriye’den Toroslara kadar genişletti.

Sargon’nun geçmişi hakkındaki bilgiler efsanevidir. Efsaneye göre; annesi yoksulluktan onu Fırat nehrine bırakmış, Agade’da bir bahçıvan onu nehirden kurtararak yetiştirmiştir, Hikayenin geri kalan kısmında ise Tanrıça Annunit ona aşık olur ve onu Samilerin başına getirir. Sargon’nun efsanesi kendinden sonra iktidara gelen krallar tarafından da kullanılır.

Akad Devletine Guttiler son verdi.

Akadlar Ordu Teşkilatı

İlk devamlı ordu ve İlk büyük devleti kurdular. Devletin temel dayanağı güçlü bir ordu idi. Orduyu ayakta tutacak gerekli önlemler alınamadı. Ordunun ihtiyaçları yağma seferleri ile karşılandı. Naram-sin’den sonra tahtta geçenler güçlü ordunun varlığını devam ettiremedikleri için ülkede isyanlar başladı.

Akadların Uygarlığa Katkıları

  • Ay takvimini düzenlediler.
  • Düzenli orduyu merkezi tutmayı başararak güçlendiler.

Akadlar Hakkında Maddeler Halinde Bilgiler

  • Arap Yarımadasından Mezopotamya’ya gelen Samiler tarafından Orta Mezopotamya’da Kral Sargon tarafından Agade merkez olmak üzere kurulmuştur.
  • İlk sürekli ve düzenli orduları kurmuşlardır. (Bu sayede kısa zamanda Mezopotamya’nın tamamına sahip olmuşlardır.)
  • Tarihte bilinen ilk büyük imparatorluğu kurdular. Kral Sargon zamanında Elam, Suriye, Lübnan ve Toroslar’a kadar genişlettiler. (Dünya imparatorluğu deyiminin çıkmasına neden oldular)
  • Tapınaklarına da AGADE denilirdi.
  • En önemli mimari eserleri ZAFER ANITI’dır.
  • Sümerlere son veren akadlar merkezi ilk devleti kurdular.
  • Dicle ile Fıratı birbirine bağlayan ilk kanalı açtılar.
  • MÖ 2150 yılında Zağanos dağlarından gelen Guttiler Akadlar’a son verdiler.
  • Akad’larda Krala İlahi dünya hakimi veya Akadlı Tanrı denirdi.
  • Dinleri çok tanrılıydı.

Akadlılar (MÖ.4000 – MÖ.2100)

Akadlar, Arap yarımadasından Mezopotamya’ya ilk gelen Sami kökenli kavimdir. Akadlılar, Sümer egemenliğine son vererek başkenti Agade olan Akad Krallığı’nı kurdular (MÖ. 2350).

İlk düzenli orduyu kuran Akadlılar, kısa sürede Mezopotamya’ya egemen oldular ve sınırlarını Doğu Anadolu’ya kadar genişlettiler. Akadlılar, Fırat nehri boyların tarihte bilinen ilk imparatorluğu kurdular. Sümer kültürünün etkisinde kalan Akadlılar, bu kültürü Ön Asya’ya yaydılar.

Akad İmparatorluğu, Kral Sargon’un ölümünden sonra zayıflamış ve yeniden güçlenen Sümerliler tarafından yıkılmıştır (M.Ö. 2100).

Uyarı:

Mezopotamya’da Sümerce ve Sami dilleri (Akadca, Aramice) kullanılmıştır. Anadolu uygarlıklarından Hititler ve bölgedeki uygarlıklar farklı dilleri konuşmalarına rağmen, resmi yazışmalarda Akadca ve Aramca’yı kullanmışlardır. Bu durum Akadlıların siyasal ve diplomatik alanda güçlü olduğunu göstermektedir.

İlgili Makaleler

Bir Yorum

  1. Akadların Arabistan kökenli olduğunun kanıtlarını sunarsanız benim araştırmama büyük bir katkıda bulunabilirsiniz. Sizden rica ediyorum….

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu