Osmanlı Devleti Tarihi

Gündüz Alp – Ertuğrul Gazi’nin Oğlu

Ertuğrul Gazi’nin üç oğlu vardır. Osman, Gündüz Bey, Saru Yatı (Savcı’da derler).

Gündüz Alp ya da Kender Alp Ertuğrul Gazi’nin oğludur. Osman Gazi ile gaza ve cihatta bulunup, Karacahisar savaşında şehit olduğu yerde bulunan çam ağacına Kandilli Çam denir. Koca ili valisi olduğu rivayet edilir.”

Gündüz Alp
Gündüz Alp

Karacahisar’ın ikinci defa ve kesin olarak Osman Bey tarafından alınmasından önce Kandilli Çam’ın dibinde şehit olan Gündüz Alp değil Savcı Bey’dir. Gündüz’e Karacahisar’ın alınmasından sonra oranın subaşılığı, H.701 = M.1301’de Yundhisar ile Yenişehir’de alındıktan sonra Beyliğin ayrıldığı beş yönetim bölgesinden biri olan Eskişehir verildi. Beypazarında Kırka köyünde bir mezarda Gündüz Alp’in gömülü olduğu söylenmiştir.

Bir başka söylentiye göre Bilecik’in Kızıl Saray köyünde gömülüdür. Aralarında bir Hacı Bektaş Velayetnamesi ile Karamanlı Nişancı Mehmed Paşa’nın Tevarihü’s-Selatinü’l-Osmaniyye’sinde bulunan tarihler Ertuğrul Gazi’nin ölümünden sonra Kayı Boyu’na Gündüz Alp’in bey olduğunu, Osman büyüyüp yetiştikten sonra, yönetimi ona vererek emrine girdiğini belirtir, adı Gündüz Bey biçiminde söylenir. Burada yazar, zuhul eseri Ertuğrul Gazi’nin babası Gündüz Bey ile oğlu Gündüz’ü karıştırarak, Kızıl saray veya Kırka köyünde gömülü olduğu söylenmektedir ki burada yattığı rivayet edilen şahıs, Ertuğrul Gazi’nin babasıdır.

Gündüz Alp, Osman Gazi’nin yanında bir müşavir ve bir muhafız olarak görülmektedir. “Bir gün Osman kardeşi Gündüz ile birlikte komşusu ve ahbabı olan İnönü Beyi’nin evinde iken, Eskişehir Beyi’nin Harmankaya Hakimi bulunan Köse Mihal ile beraber birdenbire ellerinde ilahla İnönü Beyi’nin evinin etrafını kuşatarak Osman’ı kendilerine teslim etmelerini teklif ediyorlardı. İnönü Beyi misafirperverliğin bu suretle ihlal edilmesini redetti. Osman Bey ve Gündüz Alp bir hücum ile Eskişehir Beyini def ve Harmankaya Hakimini esir ettiler.”

Gündüz Alp, Osman Gazi’nin müşavere ettiği kişilerden biridir. Bu durum Osman Bey’in kardeşi Gündüz’ün fikirlerinden yararlandığını ve ona önem verdiğini göstermektedir. Karacahisar’ı aldıktan bir müddet sonra Osman Gazi kardeşi Gündüz’ü çağırdı: “Sen ne dersin, biz bu ülkeleri nasıl fethedelim, nasıl hareket edelim ki etrafımıza asker toplansın?” dedi. Kardeşi: “Civarımızda olan illeri vuralım, bozalım” dedi. Osman Gazi dedi ki “Bu düşünce yanlıştır. Şundan dolayı ki bu illeri yakıp yıkınca bu Karacahisar şehrimiz mamur olmaz. Yapılması gereken budur ki komşularımızla iyi geçinip dostluk edelim” dedi.

Osman Gazi’nin Karacahisar’a kadı tayini hususunda istişare ettiği Gaziler, Şeyh ve fakih yanında Gündüz Alp’de bulunmaktadır.

Gündüz Alp’in 1301’e kadar Osman Bey’in yanında ve birlikte hareket ettikleri anlaşılmaktadır. Bu Tarihte Osman Gazi memleketi beş idari bölgeye ayırınca, Karacahisar Sancağını oğlu Orhan’a, Subaşılığı’nı kendi kardeşi Gündüz’e verdi. Bazı tarihçilere göre de Gündüz Alp’e Eskişehir verilmiştir.

Gündüz Alp’in Orhan Bey’in yanına Subaşı (Komutan) olarak verilmesi, Orhan Bey’in askerlik ve devlet işlerinde yetişmesi amacını taşır. Bu tarihten sonra Gündüz Alp’le ilgili bir kayda henüz rastlamadık.

Gündüz Alp’in Aydoğdu ve Ak Timur (Akbaş) isminde iki cengaver oğlu bulunmaktadır. Bunlardan Aydoğdu 1307 Koyunhisar savaşında şehit düştü. Ak-Timur ise on yıl süre ile Bursa’yı fethedilinceye kadar kuşattı.

Gündüz Alp’in Söğüt’teki kabri makam olmalıdır. Hammer tarihinde, Gündüz Bey’in kabrinin İznik’te bulunduğu yazılıdır. Hammer, tarihinde İznik fethini anlattıktan sonra “Bu gün yüksek surlarına zamanın ve insan elinin hürmet ettiği istihkamların içine giren ziyaretçi kafileleri Osman’ın kardeşi Gündüz Alp‘in, Şeyh Eşrefzade (Eşref Zade-i Rumi)’nin, Kara Hoca’nın, şair Hayali’nin kabirlerinden başka bir şey bulamaz” der ve sayfa altındaki notta “Bu ziyaretin tarifleri, İstanbul’da basılan Menasikül Hac’da dercedilmiştir.” kaydını koyar. Hammer Osmanlı Tarihi Üçüncü kitabının sonuna eklediği notlarının 10.sunda Gündüz Alp’in mezarının İznik’te olduğunu tekrar yazar.

Gündüz Alp’in kabrinin İznik’te bulunması; İznik o dönemde Orhan Gazi tarafından bir ilim merkezi haline getirilmiştir. gündüz Al’de artış yaşlanmıştır. Son yıllarını huzur içinde ilim ve ibadetle geçirmeyi düşünerek, İznik’te ikamet etmesi ihtimali ile kabul ve izah olunabilir.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu